📠#211
Donald Trump houdt ervan om de media te bombarderen met zo veel verschillende en van de pot gerukte ideeën tegelijkertijd, dat niemand nog weet waar eerst te kijken. Hoe zou het nog zijn met de plannen om Groenland te veroveren? Heeft iemand nog iets gehoord van de importtaksen op Europa? Heeft de luchtvaartsector terug een topman of -vrouw (geen ander gender, want die bestaan niet meer)? Niemand die het weet. Eén ding laat den Don voorlopig onaangeroerd: jouw wekelijkse afspraak met deze nieuwsbrief.
- Smollie
Digitale Inclusie en toegankelijkheid in het nieuwe regeerakkoord
De column van deze week is een gastbijdrage van Roel Van Gils. Roel is specialist in toegankelijkheid, en oprichter van Eleven Ways.
Wordt het nu echt beter?
Het is niemand ontgaan: de nieuwe federale regering is deze week aangetreden! Bij het doornemen van het Regeerakkoord 2025-2029 valt op hoe vaak bepaalde woorden voorkomen: inclusie (42 keer), toegankelijkheid (62 keer) en digitalisering liefst 122 keer. Hoe gaat de nieuwe regering de achterstand in deze domeinen aanpakken? Digitale Toegankelijkheid en Inclusie zijn zeg maar mijn ding, dus daar ben ik even ingedoken.
Zet 'm op, Rob!
Kersvers minister Rob Beenders, verantwoordelijk voor Consumentenzaken, Gelijke Kansen en Personen met een Handicap, heeft vanmorgen aangegeven zich maximaal te zullen smijten voor deze thema's, en ik geloof hem.
De combinatie van zijn bevoegdheden biedt veel kansen, bijvoorbeeld bij de handhaving van de European Accessibility Act. Deze wet zal een grote impact hebben op onder meer de e-commercebranche en gaat in juni van kracht. Zijn ervaringen in de privé zullen hierbij zeker van pas komen. Bovendien verneem ik dat de nieuwe minister (minstens) twee dingen met mij gemeen heeft: we zijn precies even oud en hij heeft, net als ik, een functiebeperking. Ik ben slechtziend, hij is slechthorend. Hoera voor inclusie! 👀👂
Toegankelijkheid in de brede zin
Het regeerakkoord erkent dat toegankelijkheid verder gaat dan alleen de fysieke omgeving. Deze legislatuur komt er bijvoorbeeld extra aandacht voor het verzekeren van een toegankelijke dienstverlening via alle kanalen — jawel, alle kanalen — én het wegnemen van digitale drempels. Dat klinkt misschien vaag (het woord drempel(s) komt 41 keer voor in het document), maar op pagina 82 wordt het ineens toch een stuk concreter:
Onze samenleving digitaliseert almaar sneller. Sommige mensen, onder wie zeker ook kwetsbare mensen zoals ouderen en personen met een handicap, zijn niet even snel mee met de digitalisering (…) De regering waakt erover dat digitale inclusie vanaf de ontwerpfase centraal staat bij zowel de ontwikkeling als de latere aanpassingen van digitale diensten en producten van de federale overheid. Ook stimuleert ze essentiële diensten om het principe van inclusie by design te hanteren.
Ik ben oprecht een grote fan van deze passage en ben blij dat de term Inclusion by Design, een ontwerpprincipe dat ik al jaren promoten, expliciet wordt genoemd.
Wat ik overigens ook nog opvallend vond om te lezen (op pagina 68), is dat informatica-oplossingen en services die door Smals VZW worden ontwikkeld, voortaan de kwalitatieve toets met commerciële aanbieders en oplossingen moeten doorstaan. Dit suggereert dat onze regering met een kritischere blik zal kijken naar de rol van deze IT-hofleverancier.
Een beter georganiseerde digitale overheid
De regering wil het aantal overheidswebsites verminderen en meer informatie bundelen op Belgium.be. De huidige wildgroei aan websites en e-loketten maakt het voor burgers namelijk moeilijk om informatie te vinden. En dat is een understatement.
My take? Dat is goed nieuws, maar ook long overdue. In tijden van phishing vind ik het problematisch dat er nog steeds geen goede manier bestaat om officiële overheidssites te herkennen. Sommige malafide websites zien er zelfs betrouwbaarder uit dan onze belangrijkste overheidssites. Ik hoop dat men een voorbeeld zal nemen aan Nederland, waar het NL Design System er vandaag al voor zorgt dat alle overheidswebsites er tenminste uitzien als, wel, overheidswebsites.
De plannen van de regering omvatten verder ook:
- Het publiceren van uniforme richtlijnen voor apps en AI-chatbot
-
Betere doorverwijzingen tussen verschillende diensten
- Meer aandacht voor toegankelijke en leesbare inhoud
Nu ja, die richtlijnen bestaan eigenlijk al. Nu is het nog zaak om ze in de praktijk te brengen én te handhaven. De FOD BOSA behoudt in deze opdracht haar sturende rol en zal onder meer een nieuwe strategie ontwikkelen om de dienstverlening en toepassingen per doelgroep te bundelen. Ook minister van Overheidsmodernisering Vanessa Matz staat dus ook voor een belangrijke uitdaging.
Tussen de regels lees ik ook dat de lobby voor offline-alternatieven voor digitale toepassingen ook een effect heeft gehad:
We verzekeren hierbij steeds de toegang voor iedereen, inclusief mensen met een handicap, alsook de mogelijkheid om gebruik te maken van een persoonlijke dienstverlening via rechtstreeks contact met overheidsmedewerkers.
Technologie in de zorg
Een opvallend hoofdstuk gaat ook over digitalisering in de zorgsector. De regering benadrukt dat digitale toepassingen een aanvulling moeten zijn op fysieke zorg, géén vervanging.
De speerpunten klinken eerder vaag, maar dit staat op de planning:
- Er komt meer begeleiding bij het ontwikkelen digitale vaardigheden
- Er komt ook ondersteuning bij het gebruik van gezondheidsdata
- Er komt regelgeving voor AI in de zorg
- Men wil werk maken van gezondheidsgeletterdheid
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke staat voor de uitdaging om de vele digitale toepassingen van de FOD Volksgezondheid te stroomlijnen, want ook daar is nog heel wat ruimte voor verbetering.
Toegankelijk stemmen
Een zeer concrete uitdaging is ten slotte het herzien van onze stemmethodes. Het raamcontract voor de stemcomputers loopt af in januari 2027. De regering wil onderzoeken hoe het stemproces toegankelijker kan worden voor blinden en slechtzienden. Wie weet komen de plannen voor stemmen via het internet zelfs weer op tafel?
Wat ik ervan vind?
De plannen zijn veelbelovend, maar eerlijk gezegd waren ze dat vijf jaar geleden ook. Wat ik echt mis, zijn concrete handhavingsmaatregelen voor de bestaande wetgeving omtrent digitale inclusie en toegankelijkheid. Veel digitale producten en diensten moesten al lang voldoen aan de minimale toegankelijkheidseisen, maar zijn dat nog niet. Toegegeven, gezien de huidige wirwar aan overheidswebsites was dat ook geen eenvoudige opgave. Daarom verwelkom ik van harte het voornemen om overheidsinformatie en e-loketten te consolideren en te uniformiseren.
Maar, een toegankelijke digitale overheid is slechts het begin: onze regering draagt ook de verantwoordelijkheid om de maatschappij als geheel toegankelijk te maken. Wist je dat België een van de laatste Europese lidstaten is die de lokale omzetting van de European Accessibility Act naar nationale wetgeving nog niet heeft voltooid en daarmee de door de EU opgelegde deadline heeft heeft gemist? Ik reken op je, Rob! 👊
- Roel
Deze week kloppen we terug op de Europese trommel. Investeren in start-ups zit bij ons nog lang niet op het niveau van de VS. Maar in 2024 kregen we in Europa toch 15 unicorns bij. In sectoren als energie, gezondheid, en toerisme. Met natuurlijk heel veel AI en data. Bij die lichting zitten ook twee Belgische bedrijven: team.blue en Lighthouse. We stellen u voor aan: de klas van 2024.
Daarnaast trekken we een blik Nostalgia Coca open, en we klinken op Yahoo. Het bedrijf is bezig aan een herrijzenis (🎧 #269). De strategie? Vooral geen Big Tech-bedrijf zijn. En de harten veroveren van GenZ-gebruikers door in te spelen op de ninenties & nillies revival.
Te beluisteren op Europese platformen zoals Spotify, en sowieso waar je anders podcasts scoort. En ook hier:
#342: Eurocorns en Yacool
Tot volgende week,
PS: Welkom in de vriendengroep, Sam en Michael!
Dankzij onze Vrienden kunnen we coole dingen doen en de podcast/nieuwsbrief advertentievrij houden. Je kan vriend worden door merch te kopen of een bijdrage te doen van 3 euro per maand. Daar krijg je vriendendiensten voor terug. En vooral: een goed gevoel.
|
